Trong thực tế giao thông tại Việt Nam, không hiếm những va chạm xảy ra giữa ô tô rẽ phải và xe máy đi thẳng. Vấn đề đặt ra là: ai đúng, ai sai trong tình huống này? Là một người nhiều năm sử dụng ô tô trong đô thị và từng chứng kiến nhiều vụ va chạm dạng này, tôi xin chia sẻ góc nhìn thực tế dựa trên luật giao thông hiện hành, đặc biệt là những điểm cập nhật từ Nghị định 168/2024/NĐ-CP.
Theo luật Xe Ô tô rẻ phải va chạm xe máy đi thẳng ai sai ?
Theo Luật Giao thông đường bộ 2008 và tiếp tục được áp dụng trong thực tiễn hiện nay, xe chuyển hướng phải nhường đường cho xe đi thẳng. Cụ thể, tại khoản 2, Điều 15 quy định:
“Khi chuyển hướng, người điều khiển phương tiện phải nhường đường cho xe đi thẳng cùng chiều hoặc từ phía trước tới.”
Điều này có nghĩa là, nếu ô tô rẽ phải còn xe máy đang đi thẳng (dù cùng chiều hay ngược chiều), thì ô tô có trách nhiệm nhường đường để đảm bảo an toàn, không gây cản trở hoặc tai nạn.
Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, mức xử phạt cho hành vi chuyển hướng không nhường đường gây tai nạn đã được tăng mạnh. Cụ thể, tại Điều 6, khoản 10, quy định:
Người điều khiển ô tô khi chuyển hướng mà không nhường đường, gây tai nạn giao thông sẽ bị phạt từ 20.000.000 đến 22.000.000 đồng, đồng thời bị trừ 10 điểm giấy phép lái xe và có thể bị tước GPLX từ 3 đến 5 tháng.
Đặc biệt, từ năm 2025, giấy phép lái xe sẽ được áp dụng hệ thống điểm. Mỗi người có 12 điểm mỗi năm. Nếu bị trừ hết 12 điểm do các lỗi nghiêm trọng như trên, bạn sẽ phải thi lại lý thuyết để được cấp lại GPLX. Đây là thay đổi lớn nhằm nâng cao ý thức và trách nhiệm khi tham gia giao thông.
Vì vậy, nếu ô tô không nhường xe máy đi thẳng và dẫn đến va chạm, tài xế ô tô vừa bị xử phạt hành chính, vừa có thể bị xử lý hình sự nếu gây thương tích nặng.
Tình huống thực tế – phân tích đúng sai
1. Xe máy đi thẳng đúng làn, ô tô rẽ phải không quan sát kỹ
→ Ô tô sai. Đây là tình huống phổ biến tại ngã tư có đèn tín hiệu. Xe máy được phép đi thẳng và không vi phạm, trong khi ô tô rẽ phải nhưng không quan sát, cắt đầu xe máy gây tai nạn.
2. Xe máy vượt đèn đỏ, ô tô rẽ phải theo đèn xanh
→ Xe máy sai. Dù ô tô đang rẽ phải thì xe máy đi thẳng vẫn phải tuân thủ đèn tín hiệu. Trường hợp này xe máy vi phạm luật giao thông, dẫn đến va chạm.
3. Xe máy đi đúng, ô tô rẽ từ đường nhánh ra đường chính
→ Ô tô sai. Theo nguyên tắc giao thông, xe đi từ đường phụ phải nhường đường cho xe trên đường ưu tiên. Nếu không nhường gây tai nạn, trách nhiệm hoàn toàn thuộc về ô tô.
4. Xe máy đi sai làn dành cho ô tô
→ Xe máy sai. Trường hợp này, dù đi thẳng nhưng xe máy lấn vào làn rẽ phải dành riêng cho ô tô thì lỗi thuộc về xe máy.
Kinh nghiệm cá nhân và khuyến nghị
Là người từng trực tiếp điều khiển cả ô tô và xe máy, tôi thấy rằng phần lớn các vụ va chạm xảy ra do tài xế ô tô chủ quan khi rẽ phải và không quan sát kỹ gương bên hoặc không giảm tốc độ. Trong khi đó, một số người đi xe máy cũng có thói quen lách nhanh hoặc vượt ẩu ở góc phải xe lớn – cực kỳ nguy hiểm.
Để tránh va chạm không đáng có, tôi khuyên:
- Ô tô: Luôn bật xi-nhan sớm và giảm tốc độ, quan sát kỹ gương chiếu hậu trước khi rẽ.
- Xe máy: Không bám sát bên phải ô tô khi vào ngã tư. Hãy đi đúng làn, đúng tín hiệu.
Trong phần lớn trường hợp, ô tô rẽ phải phải nhường xe máy đi thẳng. Tuy nhiên, để xác định đúng sai cụ thể, cần căn cứ vào tín hiệu đèn, làn đường, và hành vi của cả hai bên. Nếu bạn là tài xế ô tô, hãy luôn nhớ rằng “rẽ là phải nhường”. Còn nếu bạn đi xe máy, đừng chủ quan khi thấy ô tô bật xi-nhan rẽ phải – an toàn luôn là trên hết.