Kỹ năng vượt xe tưởng chừng đơn giản nhưng lại là một trong những tình huống tiềm ẩn rủi ro cao nhất khi lái ô tô. Với nhiều tài xế, đặc biệt là người mới, việc hiểu sai hoặc chủ quan khi vượt có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn.

1. Vượt khi tầm nhìn phía trước bị che khuất

Trong những ngày đầu học lái, tôi từng được giảng viên nhấn mạnh: "Không thấy hết, thì đừng vượt". Nhưng không ít người lại chọn vượt ở những nơi như:

  • Khúc cua tay áo: Tầm quan sát bị che bởi vách đá, hàng cây hoặc dải phân cách.
  • Thời tiết xấu: Sương mù, mưa lớn hoặc trời tối dễ khiến bạn đánh giá sai khoảng cách với xe đối diện.

Đừng đặt cược tính mạng vào phán đoán thiếu cơ sở. Tốt hơn hết, hãy kiên nhẫn đợi đến khi đoạn đường đủ dài và thoáng để thực hiện thao tác.

2. Bám đuôi rồi mới quyết định vượt

Vượt xe không phải là hành vi bốc đồng, mà cần được tính toán từ xa. Việc bám sát xe trước dễ khiến bạn:

  • Mất góc quan sát: Không thấy rõ xe ngược chiều hoặc vật cản phía trước.
  • Thiếu khoảng trống để tăng tốc: Không đủ đà để hoàn tất cú vượt an toàn.

Tôi từng chứng kiến một vụ tai nạn ngay trên QL1 khi một tài xế xe con cố vượt lúc đang bám đuôi xe tải. Kết quả là bị ép vào dải phân cách vì không thấy xe máy đang vượt lên từ hướng đối diện.

Lời khuyên: Hãy giữ khoảng cách tối thiểu 2 giây với xe trước. Chỉ bắt đầu vượt khi bạn đã đủ tầm nhìn và không gian để tăng tốc dứt khoát.

3. Không xi-nhan khi vượt hoặc trở về làn

Xi-nhan không chỉ là yêu cầu luật định, mà còn là công cụ giao tiếp tối thiểu giữa các phương tiện. Thiếu tín hiệu là thiếu an toàn. Một số hậu quả có thể xảy ra:

  • Phương tiện khác phản ứng chậm: Xe phía sau hoặc xe đối diện không biết bạn đang vượt.
  • Dễ xảy ra va chạm khi trở về làn: Đặc biệt khi cắt đầu xe tải hoặc xe khách.

Thói quen tôi luôn giữ khi vượt là:

  • Bật xi-nhan trái ít nhất 3 giây trước khi đánh lái.
  • Chỉ tắt xi-nhan sau khi đã trở về làn an toàn và có đủ khoảng cách với xe bị vượt.
  • Không bao giờ "tạt đầu" – đó là hành vi vừa thô lỗ, vừa nguy hiểm.

Tình huống vượt xe nguy hiểm - 1

4. Làm gì khi bạn là xe bị vượt?

Nhiều tai nạn xảy ra không phải vì người vượt sai, mà vì xe bị vượt... không hợp tác. Nếu bạn thấy xe sau đang có dấu hiệu muốn vượt, hãy:

  • Giữ nguyên tốc độ: Tăng tốc trong lúc xe khác đang vượt là hành động cực kỳ nguy hiểm.
  • Không đánh lái bất ngờ: Tránh gây khó cho xe vượt, nhất là khi đường hẹp.
  • Nếu có thể, hỗ trợ: Lách nhẹ về phải hoặc bật xi-nhan phải để thể hiện bạn đồng ý cho vượt.
  • Quan sát gương thường xuyên: Đặc biệt là gương chiếu hậu bên trái – nơi xe vượt thường xuất hiện.

Tôi từng cảm ơn một bác tài xe tải trên đường đèo vì bác chủ động tạo khoảng trống, giúp tôi vượt an toàn dù đoạn đó không quá rộng. Hành động nhỏ, nhưng mang lại khác biệt lớn.